Przychodząc do gabinetu stomatologicznego pacjent często w pierwszej kolejności oczekuje szybkiego zniesienia bólu, później poprawy estetyki uzębienia i twarzy, a na końcu poprawy sposobu gryzienia. Wszystkie te zabiegi maja poprawić jego dobre samopoczucie i spowodować akceptację swojego wyglądu. Pacjent zastanawia się również jak długo utrzyma się efekt uzyskany za niemałe często pieniądze. Oczekuje gwarancji na wykonaną pracę.

Należy sobie jednak uzmysłowić, że gwarancja na leczenie i zabiegi medyczne nie może być utożsamiana i porównywana z gwarancją jaką otrzymujemy na co dzień np. na sprzęt AGD lub RTV. Organizm ludzki jest materią żywą i podlega ciągłym zmianom jak rozwój, choroba, proces starzenia się. Czy można dać "gwarancję" na zespół zjawisk, które nie są od nas w pełni zależne?

Lekarz lecząc chorego bardzo często działa wbrew siłom natury, bo przecież to natura "wpędziła pacjenta w chorobę". Tak jak organizm ludzki w sposób niewiarygodny potrafi przeciwstawić się różnym chorobom, tak też może niestety nie być zdolnym do obrony przed różnymi chorobami nawet jeśli jest wspomagany przez lekarza. Zabiegi medyczne nie dają gwarancji dobrego funkcjonowania organizmu ale pomagają choremu w zwalczaniu choroby, osiągnięciu maksymalnej poprawy stanu zdrowia, przewidywaniu następstw przebytych chorób, zapobieganiu nawrotom i zaostrzeniom schorzeń.

Lekarz nie może dać powszechnie rozumianej gwarancji na to co zrobił ale może dać pacjentowi poczucie, że wszystko co robi, robi zgodnie z najlepszą swoją wiedzą i najnowszymi osiągnięciami medycyny. Rękojmia wynikająca z przepisów prawnych (rozumiana jako odpowiedzialność materialna lekarza) może dotyczyć usług medycznych, które związane są z wykonywaniem "dzieła" takiego jak wypełnienia, korony, mosty, protezy. Błędy techniczne powstałe w trakcie procesu wykonywania tych prac mogą być usuwane w ramach powszechnie rozumianej gwarancji.

Nie można jednak oczekiwać, że lekarz będzie odpowiadał za proces zużycia wykonanych prac. Oczywiście mogą zdarzyć się sytuacje, w których praca w trakcie używania może ulec uszkodzeniu ale należy zdawać sobie sprawę, że jest to tylko proteza i jako "część zamienna" dla naturalnych elementów organizmu nie jest w stanie ich idealnie zastąpić.

Nie jest również możliwy długotrwały sukces leczniczy bez wydatnej pomocy pacjenta. Stosowanie się do zaleceń lekarza i wizyty kontrolne, obowiązkowe co pół roku, pozwolą uniknąć błędów higienicznych, umożliwią dokonanie drobnych napraw i poprawek zużywających się prac stomatologicznych, w porę zapobiegną procesom chorobowym lub pozwolą na ich leczenie w fazie początkowej co ma kapitalne znaczenie dla stanu zdrowotnego jamy ustnej i długiego użytkowania wypełnień i prac protetycznych.

Osobny problem to oczekiwania rodziców związane z leczeniem ortodontycznym ich pociech. Należy sobie zdawać sprawę, że sukces leczniczy w tych przypadkach zależy w ogromnej mierze od kontroli rodzicielskiej nad dzieckiem a dokładniej, od spełniania zaleceń lekarskich. Wymaga od młodych pacjentów samodyscypliny, obowiązkowości i higieny jamy ustnej na najwyższym poziomie.

Rola rodziców w tej sytuacji jest nie do przecenienia. Leczenie ortodontyczne jest leczeniem długotrwałym, kilku a nawet kilkunastoletnim i często wymaga współpracy wielu specjalistów np. chirurga, stomatologa dziecięcego, protetyka. Efekt kliniczny tak "długodystansowego" leczenia nie zawsze jest na początku przewidywalny, gdyż nie da się do końca przewidzieć zmian jakie zajdą w rozwoju narządu żucia. Poza tym oczekiwania rodziców nie zawsze pokrywają się z możliwościami leczniczymi.

W nowoczesnej stomatologii nie ma tanich, łatwych i szybkich metod a osiągnięty sukces kliniczny musi być utrzymywany przy dużym zaangażowaniu pacjenta. Lekarz w myśl powiedzenia "Lekarz leczy natura uzdrawia" jest tylko pomocnikiem natury, do której należy również pacjent, dlatego też lekarz nie może natury ani zastąpić ani wyręczyć w procesie zdrowienia.

lek. stom. Mirosław Bobrecki